کیست یک قسمت غیر طبیعی از بافتی است که در آن قرار دارد. کیست ها غشای مشخصی دارند و از بافت مجاور جدا می شوند. قسمت بیرونی کیست یعنی کپسول را دیواره کیست می نامند. اگر کیسه کیست پر از چرک شود، کیست آلوده می شود و تبدیل به آبسه می شود. در این مقاله می توانید انواع کیست و برخی گزینه های درمانی را بررسی کنید.
کیست چیست؟
کیست ساختاری است بسته و کیسه مانند که حاوی مایعات، گاز یا مواد شبه جامد مانند تاول است اما بخش عادی بافت به حساب نمی آید. کیست ها بسیار متداول اند و ممکن است در هر جایی از بدن مانند پوست، دستگاه تناسلی واندام های داخلی اتفاق بیفتند. کیست ها دارای اندازه های مختلف هستند، گاهی برای دیدن آن ها نیاز به میکروسکوپ است و گاهی نیز ممکن است به حدی رشد کنند که جایگزین اندام های بدن شوند. دیواره بیرونی کیست کپسول نامیده می شود. علائم رایج کیست ایجاد تورم در اطراف ناحیه می باشد و ممکن است دردناک باشد یا نباشد. گاهی بسته به اینکه کیست در چه محلی ایجاد می شود ممکن است حاوی مواد نیمه جامد یا جامد باشد. درمان معمول برای هر کیستی برداشتن توسط جراحی و آزمایش روتین سرطان است، هر چند بیشتر کیست ها خوش خیم هستند. تمامی توده ها باید توسط پزشک متخصص واجد شرایط بررسی شوند.
دلایل ایجاد کیست
کیست ممکن است به دلیل فرآیندهای مختلف بدن از جمله موارد زیر ایجاد شود:
- عفونت ها
- مشکلات التهابی مزمن
- انسدادهای ساده در جریان مایع
- نقص در رشد اندام ها در جنینی
- تومورها
- مشکلات ژنتیکی
اکثر کیست ها به دلیل مشکلاتی که در بالا ذکر شد اتفاق می افتند و فقط تا جایی قابل پیشگیری هستند که علت اصلی آن را بتوان پیشگیری کرد.
انواع مختلف کیست
کیست های بیکر
کیست بیکر Bakers cysts، کیست پوپلیتال نیز نامیده می شود. افرادی که دارای کیست بیکر هستند، اغلب در پشت پای خود احساس برآمدگی یا احساس سفتی در پشت زانوی خود دارند. درد این کیست زمانی زیاد می شود که لازم به صاف کردن زانو می باشد و یا حین فعالیت فیزیکی احساس بدتر شدن دارد. این کیست ها معمولا به دلیل مشکلاتی در مفصل زانو مانند آرتریت یا پارگی غضروف به وجود می آید.
کیست های بارتولین
غدد بارتولین درون واژن قرار دارند. اگر مجاری مسدود شوند، این کیست به وجود می آید. درمان این کیست از طریق جراحی و آنتی بیوتیک می باشد.
کیست سینه
کیست پستان معمولا دردناک می باشد و باید با سوزن تخلیه گردد. برخی از شواهد نشان می دهند که کیست های سینه باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شوند. این کیست ها ممکن است قابل لمس باشند به این معنی که وقتی با انگشت به آن دست بزنیم آن را احساس می کنیم. کیست های سینه بخشی از بیماری پرولیفراتیو (فیبروکیستی)خوش خیم می باشند. این کیست ها معمولا در خانم های 30 تا 40 سال ایجاد می شوند.
کیست های شالازیون
کیست شالازیون Chalazion cysts نوعی کیست خوش خیم است که بر روی پلک و زمانی که غدد آن مسدود شوند، بروز پیدا می کند. این کیست ها ممکن است باعث تاری دید، درد و ورم روی پلک شوند.
کیست های کلیه
کیست کلیه Renal cysts – kidneys کیست هایی هستند که در کلیه ایجاد می شوند. کیست های مفرد کلیه می توانند حاوی مایع یا خون باشند. برخی از آن ها ممکن است در هنگام تولد وجود داشته باشند و برخی نیز به تدریج به دلیل مسدود شدن توبول های کلیه ایجاد می شوند.
کیست های تخمدان
کیست های تخمدان اکثرا خوش خیم می باشند اما ممکن است به حدی رشد کنند که فرد مبتلا باردار به نظر برسد. در سال های باروری وجود کیست هایی که کمتر از 5 سانتی متر در بخش هایی که تخمک تشکیل می شود،عادی است. این کیست ها گاهی اوقات خونریزی می کنند و به همین دلیل کیست خونریزی دهنده نامیده می شوند. در برخی موارد کیست ها سرطانی می باشند و درمان آن جراحی می باشد. این کیست ها از جمله کیست های درموئید هستند، که نوع مشخصی از تومور تخمدان می باشند که معمولا حاوی کیست و سایر بافت هاست.
برخی از کیست های تخمدان می توانند به تومور تبدیل شوند و حدود 85 درصد این تومورها معمولا خوش خیم هستند اما بقیه آن ها که 13 الی 15 درصد می باشند، قابلیت بدخیم شدن را دارند. تومورهای خوش خیم که کیست درمویید نیز جر آن ها می باشد با خون پر شده اند اما تومورهای بدخیم به جز مایعات، مواد جامدی نیز در خود دارند. دیواره های کوچکی در این کیست های بدخیم وجود دارد که فضای درون آن ها را کوچک و چند حفره کرده اند.
کیست های پیلونیدال
این یک نوع کیست است که در پوست کمر در نزدیکی استخوان دنبالچه به وجود می آید که مواد اصلی تشکیل دهنده آن مو می باشد. این کیست ها ممکن است به صورت خوشه ای رشد کنند و حاوی سوراخ یا حفره در پوست باشند. درمان این کیست ها به صورت جراحی و برداشتن آن کیست می باشد.
کیست های تارلوف
کیست تارلوف tarlov در سطح ساکرال ستون فقرات به وجود می آید و کیستی است که دارای ریشه عصبی می باشد. همین ویژگی که دارای ریشه عصب نخاعی در حفره کیست می باشد آن را از سایر ضایعات نخاعی متمایز می کند. این کیست به دلیل اینکه به ناحیه تحتانی لگن، نزدیک است ممکن است در ابتدا با دیسک کمر اشتباه گرفته شود. علائم این کیست شامل موارد زیر می باشد:
- یبوست
- مشکل در عملکرد مثانه
- ضعف عضلات
- سختی نشستن برای یک دوره طولانی
- مشکل در عملکرد روده
پیشگیری از کیست
پیشگیری از انواع کیست فقط تا جایی امکان پذیر است که عامل ایجاد آن قابل پیشگیری باشد. باید گفت که اکثر انواع کیست قابل پیشگیری نیستند.
بهترین روش درمان کیست ها چیست؟
درمان کیست ها به فاکتورهای متفاوتی مانند نوع کیست، محل آن، اندازه و اینکه آیا فرد را اذیت می کند یا نه بستگی دارد. کیست های بزرگ و علامت دار از طریق جراحی برداشته می شوند. در برخی موارد نیز پزشک توسط یک سوزن محتویات درون آن را تخلیه می کند. برای درمان کیست نباید از روش های خانگی بدون پشتوانه علمی استفاده نمود. اغلب کیست ها بی ضرر هستند اما اگر در اطراف آن دردی مشاهده شود باید به پزشک مراجعه شود.
