متانول و اتانول چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند و ویژگی‌های اصلی که سبب بروز تفاوت میان متانول و اتانول می‌شود چیست؟
اخیرا با توجه به گستردگی شیوع بیماری‌های ویروسی مختلف از جمله کرونا و دیگر بیماری‌های ویروسی استفاده از موادی که برای ضدعفونی کردن دست و یا تجهیزات دیگر استفاده می‌شود گسترش پیدا کرده است. یکی از مواردی که برای ضدعفونی مواد ضدعفونی کننده مبتنی بر الکل است. همانطور که در بازار مکمل‌ها و تجهیزات پزشکی تقلب‌ها و فریب‌های بسیار زیادی برای جلب نظر مصرف کنندگان صورت می‌گیرد در بازار و حوزه کار لوازم ضدعفونی کننده نیز تقلب‌های بسیاری صورت می‌گیرد که یکی از آنها می‌تواند استفاده از ماده متانول به جای استفاده از ماده اتانول در محلول‌ها باشد و به این ترتیب خسارات و عواقب بسیار نامناسبی در انتظار مصرف کنندگان خواهد بود.
در این مقاله سعی خواهیم کرد که به تشریح کامل ماده متانول و ماده اتانول بپردازیم و تفاوت‌های آنها را با یکدیگر بررسی کنیم و نکات مفیدی را با یکدیگر بررسی کنیم.
تفاوت اتانول با متانول در چه شاخص‌هایی است؟
ابتدا سعی می‌کنیم که در ارتباط با اتانول کمی صحبت کنیم. اتانول یک نوع الکل ساده است که به صورت یک مایع قابل اشتعال و بدون رنگ وجود دارد و بوی آن همان بوی الکل مرسوم است. این ماده به صورت یک ماده ضدعفونی کننده کاربردهای مختلف دیگری دارد. اتانول و متانول در حقیقت دو نوع از الکل‌های ساده‌ای هستند که هر دو بی‌رنگ بوده و به راحتی با یکدیگر قابل جابجایی هستند بدون آنکه به سادگی متوجه شوید. همانطور که گفته شد اتیل الکل یا همان اتانول که مایع شفاف و بدون رنگ نیز می‌باشد به راحتی در مایعات دیگر همانند آب حل شده و و در بسیاری از محصولات زیبایی و آرایشی بهداشتی و حتی در ترکیبات سوختی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اتانول می‌تواند به عنوان یک ماده نگهدارنده نیز مورد استفاده در صنایع مختلف قرار بگیرد. برای اینکه توجه شما را به یک نکته دیگر نیز جلب کنیم برای مثال فرض کنید یک نوع طعم دهنده یا اسانس مورد استفاده در صنایع غذایی را در نظر بگیرید که برای نمونه در ترکیبی از محلول آب و محلول اتانول ساخته شده و مورد استفاده قرار بگیرد.
اتانول به الکل طبی نیز معروف است به طور ذاتی یک ماده روانگردان نیز نامیده می‌شود. این ماده علاوه بر خاصیت ضدعفونی کنندگی خود در پدهای الکلی حتی به عنوان یک حلال در صنایع رنگسازی به کرات مورد استفاده قرار می‌گیرند. شما برای استفاده از محصولات ضدعفونی کننده حتماً باید از فرآورده‌ها و محصولاتی که دارای استانداردهای مناسب بوده و همچنین حاوی الکل اتانول با غلظتی در حدود ۷۰ درصد می‌باشند استفاده کنید و همچنین در هنگام استفاده توجه خود را به نکاتی که شرکت سازنده بر روی محصولات خود چاپ کرده است معطوف کنید. الکل متانول از سوی دیگر سمیت بیشتری نسبت به اتانول دارد. متانول به نام الکل چوب نیز شناخته می‌شود. الکل متانول بر اساس فعالیت باکتری‌هایی که به آنها باکتری‌های بی‌هوازی گفته می‌شود تولید می‌شود. باید دقت کنید که متانول سمیت بسیار بیشتری نسبت به اتانول دارد و ممکن است حتی منجر به مرگ افراد شود بنابراین باید در استفاده از آن بسیار دقت کرد. لازم به ذکر است که بدانید شعله‌ای که از سوزش متانول حاصل می‌شود کاملاً بی‌رنگ می‌باشد و ممکن است بسیار دیر متوجه شوید که این ماده در حال سوختن است.
برای اشاره به یک ویژگی دیگر در متانول می‌توان به حلالیت بسیار قوی آن اشاره کرد که در بخش قبل به صورت مختصر به آن اشاره کردیم. همچنین باید اضافه کنیم که در حقیقت متانول حلالی است که در شرکت‌های پتروشیمی و شرکت‌های که دارای فرایندهای شیمیایی و صنعتی گسترده هستند مورد استفاده وسیع قرار می‌گیرد.
متانول تقریباً دمای جوشی در حدود ۶۵ درجه سانتیگراد و دارای نقطه جوشی در همین حدود می‌باشد که ضریب شکست نوری آن تقریباً در حدود یک و سه دهم ارزیابی شده است.
چگونه می‌توان اتانول و متانول را از یکدیگر تشخیص داد و آیا این کار به سادگی امکان‌پذیر است؟
در ادامه این مقاله می‌خواهیم راه‌های شناسایی اتانول از متانول را با هم بررسی کنیم اگر می‌خواهید به راحتی بتوانید این دو را از ویژگی‌های ذکر شده در این مقاله شناسایی کنید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
یکی از راه‌های ساده برای تشخیص تفاوت میان اتانول و متانول بوی آنهاست تقریباً می‌توانیم بگوییم متانول بوی بسیار ناخوشایند و نسبتاً تیزی دارد که در تفاوت کامل با اتانول است. راه دیگری که می‌توانید برای پی بردن به تفاوت میان اتانول و متانول از آن استفاده کنید استفاده از تستی به نام تست شعله است. باید دقت کنید که بعضاً گفته می‌شود که رنگ زرد و یا زرد نارنجی که در تست شعله حاصل می‌شود بیانگر این است که متانول در محصول وجود دارد لذا باید دقت کنید که این تست فقط یک تخمین را برای شما فراهم می‌کند و رنگ شعله به تنهایی بیانگر اتانول و یا متانول بودن نخواهد بود. دقت کنید که تست شعله ممکن است سبب به خطر افتادن سلامتی شما نیز باشد. بنابراین اگر محلولی در اختیار شما قرار گرفت و یا به صورت یک محصول خواستید آن را بررسی کنید باید بدانید که حتی ممکن است با رنگ شعله کاملاً آبی مواجه شوید در حالی که این تست به عوامل مختلفی بستگی دارد و به تنهایی صحت اتانول و یا متانول بودن را تایید نمی‌کند و ممکن است شما با تکیه بر این آزمون سلامتی خود را به خطر بیندازید و حتی دچار عوارض جبران ناپذیری شوید.
پس همانطور که گفته شد اگر در حال استفاده از یک محلول ضدعفونی کننده هستید باید بدانید که اتانول بوی نسبتا تندی دارد اما همان بویی است که در الکل‌ها با غلظت ۷۰ درصد می باشد باید استشمام کنید. بنابراین اگر بوی ناخوشایند متفاوتی از اتانول را در محلول ضدعفونی کننده استشمام کردید باید بدانید که ممکن است متانول در آن محل ضدعفونی کننده مورد استفاده قرار گرفته باشد.
بنابراین برای جمع‌بندی در این قسمت می‌توانیم اشاره کنیم که اگر بوی ناخوشایند و یا بوی گندی در محصول مشاهده کردید قطعاً ناخالصی‌هایی در این محصول به کار رفته است.
چگونه باید تفاوت میان اتانول و متانول را به صورت دقیق مشخص کنیم؟
یکی از روش‌هایی که توسط متخصصین در آزمایشگاه‌های مختلف سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد اصطلاحا به روش کروماتوگرافی گازی معروف است. این روش قابلیت بررسی و تست را در منزل و یا محیط کار ندارد و شما تنها می‌بایست از محصولات و موادی استفاده کنید که مورد تایید سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت بوده و در فروشگاه‌های معتبر قابل دسترس است . اگر الکل و یا مواد مبتنی بر الکل را از بازارهای غیر رسمی و یا فروشگاه‌های غیر معتبر خریداری کنید ممکن است حاوی الکل صنعتی بوده و یا حتی حاوی متانول با غلظت خلوص بسیار بالا باشد که خود به شدت سمی و خطرناک بوده و ممکن است نهایتاً منجر به مرگ و یا آسیب‌های جدی به اندام‌های بدن شما شود.
بنابراین برای جمع‌بندی این مقاله کافیست اشاره کنیم که متانول همانند دیگر الکل‌های موجود بدون رنگ بوده اما بسیار سمی است و هیچگونه کاربردی در ضدعفونی کردن برای سطوح مختلف و یا دست و پوست بدن انسان ندارد. تماس پوستی با الکل‌ها و یا محصولات ضدعفونی که حاوی ناخالصی هستند به شدت خطرناک بوده و ممکن است سبب بروز بیماری‌های پوستی نیز بشود.
نکته نهایی که می‌توان به آن اشاره کنیم این است که اگرچه تبلیغات گسترده‌ای در ارتباط با تست شعله نیز در بحث شناخت تفاوت‌های میان اتانول و متانول وجود دارد اما بدانید که شعله‌های اتانول و متانول طبق گزارش‌های معتبر وزارت بهداشت ممکن است به یکدیگر بسیار نزدیک باشد و امکان شناخت نوع الکل توسط این آزمون میسر نیست و نباید فریب تبلیغات را در این حوزه خورد. در حقیقت می‌توانیم بگوییم که محصولات ضدعفونی و یا الکل‌ها را از فروشگاه‌های مجاز و دارای پروانه تولید از سازمان غذا و دارو می‌بایست تهیه کرد.